ATIK SU RÖGARI
Bina tesisatından gelen atık sular, tek bir noktadan atık su
rögarına verilir. Atık su rögarı ise bina atık sularının içine aktığı, numune
almak, ölçümlerde bulunmak, atık su akımını izlemek için içine girilebilen ve
özel tipleri yetkili birimlerce belirlenmiş bacalardır.
Atık su şebekelerinin ana şebekeye bağlanması ve akış doğrultusunun
ve/veya seviyesinin değiştirilmesi amacıyla kullanılan, muayene ve bakım için
ilgili görevlilerin ve/veya donanımların girişine olanak sağlayan,
havalandırmaya ve hava dolaşımına izin veren su sızdırmaz düşey yapıya, rögar denir.Genellikle 70x70 cm çapında, bina arsası içine o yerin şartlarına
uygun biçimde ve boyutta tam sızdırmaz özellikte kâgir veya betonarme olarak
inşa edilir. Düz döşenmiş atık su borularına 30 m’de bir rögar yapılır. Ayrı
parsellerde bulunan binalar için ayrı rögarlar yapılır.
Rögar bacaları parça beton halinde olup bu parçalar üst üste
konularak istenilen yükseklik sağlanır. Bacaların içerisine girebilmek için en
üste kapak konulur. Rögardan atık sular bağlantı kanalı aracılığıyla
kanalizasyon borularına iletilir. Proje şartlarının elvermesi halinde iki veya
daha fazla evin bir parsel rögara bağlantısı yapılabilir.
Atık su rögarları yaş ve kuru olarak iki şekilde yapılır. Yaş
rögarlar, içine ulaşılabilir sızdırmaz haznelerdir. Yatay borular bu hazneye
bağlanır. Atık su bu haznede dinlendiği gibi, bu hazneden borulara ulaşmak ve
müdahale etmek mümkündür. Döşeme altından giden borulara konan temizleme
kapaklarına ulaşabilmek için kuru rögar yapılır.
ANA RÖGAR Binanın çevresindeki atık su rögarlarından gelen atık suların toplandığı rögardır. Her binada bir adet ana rögar bulunur. Şekli ve işleyişi yaş atık su rögarıyla aynıdır. Sadece ölçüleri 80x80 cm’dir. Ana rögardan şehir kanalizasyonuna bağlantı yapılır. |
Dış atık su borularının döşenmesine şehir kanalizasyonuna bağlandığı noktadan başlanır. Kanalizasyona genellikle uygun yerlerde, bağlama ağızları bırakılmıştır. Bu yapılmamış ya da bırakılan ağzı bulmak mümkün değilse kanala bir delik açmak gerekir.
Şehir kanalı genellikle beton borudan yapılır. Delik sivri uçlu bir
murçla veya kırıcı makine ile dikkatle açılır. Buraya, boru çapına eşit bir kol
ağzı hazırlanır ve bol çimentolu harçla yerine tespit edilir.
KANALİZASYON
Kanalizasyon, atık su ve sıvıların yerleşim bölgelerinden ve sanayi
bölgelerinden uzaklaştırılması için kurulan boru ve kanallar (lağım)
sistemidir. Kanalizasyon sistemi, boru hatlarından oluşur. Atık su ve yağmur
sularını atık su arıtma tesislerine ya da diğer su kaynaklarına iletmede kullanılır.
Tarihteki ilk uygarlıklar, kentlerde taşkın yağmur sularını akıtmak
için çoğu kez akaçlama sistemi kullanmışlardır. Özellikle Romalılar,
hamamlardan çıkan atık suları taşıyan çok gelişmiG boşaltma sistemleri
kurmuşlardır. Orta Çağda bu sistemler gerekli bakım ve onarım yapılmaması,
kentlerin büyümeye başlamasıyla birlikte, pis sularla içme suyunun birbirinden
yeterince ayrılamaması nedeniyle, tifo ve kolera salgınları görülmüştür. 19.
yüzyıl ortalarında pis su sistemleriyle hastalıklar arasındaki ilişki
anlaşılınca, atık suları arıtma ve etkili bir kanalizasyon sistemi kurma gereği
ortaya çıkmıştır.